1. Sancti Spiritus, bíblic
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
2. Andreae, apòstol
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
3. Baronus, abat
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
4. Guitida, abat
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
5. Comendatus, abat
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
6. Prothasium, abat, ardiaca
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

1. Orgel, ciutat
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
2. Confluentis, vall
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

1. Exalada, locus
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

1. Beati Andreae, monestir
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

2. Thetis, riu
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.
3. Cuxano, vall
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

1. Sancti Germani, monestir
   1. Anno Domini DCCXLV. indictione XIII. [...] septembri , viri sacerdotes gratia Sancti Spiritus inspiranti , veniens de quadam civitate quae vocatur Orgel , & quidam laici cum ipsis pariter conjuncti , ad locum vocatum Exalada , qui est in capite vallis Confluentis , juxta flumen Thetis cesserunt , & ibidem ad honorem Dei & Beati Andreae apostoli , de rebus propriis & facultatibus monasterium edificaverunt & ipsum divino auxilio mediante ad finem per optimum adduxerunt , quod paulo post fuit disrumptum per alluvionem aquarum fluminis Thetis & tunc periit abbas cum omnibus monachis , exceptis quinque recurrentibus & annuentibus destructionem praefati coenobii Protasio urgellensis archidiacono , qui locum & confraterrnitatem tam in spiritualibus quam in temporalibus habebant in monasterio antedicto , & praefuerunt ibidem tres abbates , scilicet Baronus primus & perconsequens successive Guitida & Comendatus usque ad Prothasium abbatem primum & edificatorem monasterii Sancti Germani vallis de Cuxano.

Text del segle XV fet a partir de falsos del s.XII (Les GESTA COMITUM BARCHINONESIUM (versió primitiva), la BREVIS HISTORIA i altres textos de Ripoll p.258). Les mecions d'un temple dedicat a Sant Germà són clares per el que fa a Cuixà, no tant per la seva existència al lloc original a Eixalada on sí queda clar la preséncia de l'església del monestir de Sant Andreu.

Tot i que el text incorpora la versió derivada de la falsificació del diploma de Carlemanys i situa fets del segle IX al VIII, com la destrucció del monestir (i possiblement la seva fundació), la narració sí presenta elements que sembla verosimils. 1) la fundació inicial per un conjunt de gent i els tres primers abats esmentats abans de la destrucció , entre ells un Comendatus present en la donació inicial del 844. 2) Situa Protasi d'origen urgellenc a partir de la destrucció i posterior reedificacio a cuxà. 3) La llista de nou abats fins el temps d'Agapitus II (946-955) tot i poder ser inventada si més no recull noms d'abats propers (com es documenta en l'apartat d'identificacions). 4) A partir del mitanjs del segle X amb l'abat Pons i la nova dedicació no sembla haver-hi cap problema estructural que afecti la seva veridicitat.

Identificacions:

La major part de les referències històricament fiables són de contexts encara no tractats en el Fons.

La cerca per lemes 22 534 852 502 548 533 2846 363 319 0 326 310 317 Protasio Baronus Guitiza Comendatus Henberto Adasmundo Asmario Guitida Blanderico Adalardo Aynardo Reynardo Gondefredo Agapito Pontius Seniofredi Guarinus Suniarius Miro Frugia Guisadus Bernardus Francho , dóna ,

I si eliminem el llistat de bisbes i bisbats del segle X, la cerca per lemes de , 22 534 852 502 548 533 2846 Protasio Baronus Guitiza Comendatus Henberto Adasmundo Asmario Guitida Blanderico Adalardo Aynardo Reynardo Gondefredo Agapito Pontius Seniofredi Guarinus , dóna ,

Començant per els documents locals, D00099 aporta l'abat Gontefredo994. D00997 l'abat Poncius7299 i el comte Seniofredus7298. D00831 el llavors prevere Comendatus6427. D00035 l'escrivà de finals del s.IX Guitiza477. D00100 l'abat protasi Protasio996 de l'any 870. Obrint més el focus D00220 presenta Uuitizane1095 l'abat de la Grassa de començament del X. I a Urgell, D00361 presenta l'abat del 914 Blandiricus686. D00259 un habitant de la vila d'Assua l'any 910 Asenarius618. D00333 i D00332 el signant Gondefredus2715 al costat de Nantigis l'any 913 a Cerdanya. D00310 l'any 912 recorda al difunt Asinario2471 pare del vescomte Lupus Asinarius.

996 560 477 3564 1095 2338 1415 603 5671900 5668 1308 233 1542 1213 1209 2535 6712 5442 618 2471 1831 4093 3511 2053 6923 899 1287 365 572 1689 686 6754 6924 5878 6224 173 1926 3696 7049 3759 536 7098 759 5228 890 5696 5545 6288 1403 2203 5369 5342 5255 6930 2084 994 2715 5727 2264 263 6291 2334 980 3863 7299 5389 6108 5372 5379 7291 4436 125 3454 1989 6022 3424 5308

La cerca de repeticions de grups d'homònims , dóna ,

Es confirmen els abats Gontefredo994 i Protasio996 del 901. Les repeticions s'articulen al voltant de dos Witizas : Uuitizane1095 abat de La Grassa documentat entre 902i 913 i , Witiza603 casat i constructor d'església al Berguedà i proper a Nantigis. L'abat de la grassa relaciona Adamundi2535 un monjo que li havia ocupat una esglesia amb judici 2l 913 , Blanderico173 un vei de Narbona i Usner1831 signant d'una donació comtal a la Grassa el 913. El casat del Berguedà relaciona Blandiricus686 arxiprest i abat de Tavernolas l'any 914 i Asenarius618 prevere i escrivà urgellenc documentat entre 899 i 910.

Tenint en compte que Asnari , Witiza i Blandericus són esmentats com tres abats consecutius d'una llista d'abats suposadament inventada , potser el més probable, sigui acceptar les identificacions amb els abats de La Grassa Uuitizane1095, Usner1831 per proximitat amb l'abat i l'abat de Tavèrnolas Blandiricus686 per la seva titulació tot i ser de context urgellenc i no de la Grassa. També l'abat de la casa d'inicis del segle X Gontefredo994 sembla ferm i la butlla suposadament demanada a Agapitus II tot i ser aquest del mitjans del segle X, cal recordar que en els annals de ripoll es situarà el seu inici l'any 908 , permetent la seva coexistència documental - en una butlla probablement falsificada i fins on sabem perduda -. La resta de repeticions no semblen indicar cap dada potencialemnt rellevant.